W nawiązaniu do zbliżającego się zakończenia Programu, bogatego w inicjatywy uświetniające obchody setnej rocznicy odzyskania przez Polskę niepodległości i odbudowy polskiej państwowości, pragniemy przypomnieć wydarzenia realizowane w latach 2017-2022 przez lub przy współudziale Muzeum - Zamek w Łańcucie:
|
Data |
Nazwa wydarzenia |
Informacje/program |
|
3.12.2017 |
Inauguracja obchodów 150. rocznicy urodzin Józefa Piłsudskiego oraz 100-lecia odzyskania niepodległości Rzeczypospolitej |
· 11:00 – uroczysta Msza Św. (kościół parafialny p.w. Św. Stanisława bpm, oprawa muzyczna – Orkiestra Wojskowa · ok. 12:15 – odsłonięcie popiersia Józefa Piłsudskiego i tablicy pamiątkowej (budynek d. Kasyna Urzędniczego – elewacja zachodnia, oprawa muzyczna – Orkiestra Wojskowa w Rzeszowie) · ok. 12:45 – „Piłsudski w marszu · ok. 13:15 – koncert pieśni patriotycznych – Chór Łańcuckiej Fary (Sala Balowa w Muzeum)
|
|
11.12.2017 |
Inauguracja działalności Akademii Niepodległości |
Muzeum-Zamek w Łańcucie jest jedynym miejscem w Województwie Podkarpackim gdzie wspólnie z Instytutem Pamięci Narodowej program ten jest realizowany. „Akademia Niepodległości to cykl spotkań, obliczony na lata 2017-2021, w czasie których pracownicy Instytutu Pamięci Narodowej oraz zaproszeni goście reprezentanci uczelni, bądź lokalnych środowisk przedstawią – w formie popularnych wykładów – zarówno drogę do Niepodległej, poczynając od pierwszej dekady XX stulecia i czas Wykład inauguracyjny „Niepodległość 1918 i 1989 podobieństwa i różnice” wygłosił prof. dr hab. Janusz Cisek.
|
|
23.02.2018 |
Wykłady w ramach „Akademii Niepodległości” |
Wykłady w Sali Balowej d. Kasyna Urzędniczego zaprezentowali: · prof. Janusz Odziemkowski · dr Jacek Magdoń z rzeszowskiego oddziału IPN, wykład pt. „Promień” Niepodległości – ruch „promienistych” w Galicji”. W trakcie wystąpienia słuchacze zostali zaznajomieni z czasopismem „Promień”, związanym z ruchem młodzieżowym oraz osobami, które w większym lub mniejszym stopniu wspierały to wydawnictwo finansowo lub merytorycznie.
|
|
9.03.2018 |
XIII spotkanie Łańcuckiej Resursy Kultury Pamięci: „Konfederacja barska na Podkarpaciu” |
XVIII spotkanie Łańcuckiej Resursy Kultury Pamięci z okazji 250. rocznicę konfederacji Barskiej. Gośćmi wydarzenia byli Krzysztof Bajrasz i Marian Kozłowski. Spotkanie było dopełnieniem programu „Akademia Niepodległości”, wpisanego do celów strategicznych Muzeum – Zamku w Łańcucie na lata 2018-2021 i realizowanego razem z Instytutem Pamięci Narodowej Oddział w Rzeszowie.
|
|
23.03.2018 |
Trzecie spotkanie |
Gośćmi wydarzenia byli: · dr hab. Tadeusz Zych – dyrektor Muzeum Historycznego Miasta Tarnobrzega (wystąpienie pt. „Drużyniacy i strzelcy”) · dr Piotr Chmielowiec z rzeszowskiego Oddziału IPN (referat pt. „Od Związku Strzeleckiego do Legionów Polskich – wybrane życiorysy z powiatu łańcuckiego”). Prelegenci opowiedzieli o początkach polskich oddziałów paramilitarnych, które zasiliły Legiony Polskie, a także przedstawili sylwetki mieszkańców Łańcuta
|
|
29.04.2018 |
Święto 10 Pułku Strzelców Konnych |
Pamiątki po tym Pułku wchodzą w skład zbiorów Muzeum i są eksponowane na stałej wystawie w budynku d. Kasyna Urzędniczego gdzie ma swoją siedzibę Dział Muzeum Historii Miasta i Regionu). Przy Muzeum-Zamek w Łańcucie działa Koło10 Pułk Strzelców Konnych które pielęgnuje tradycję tego słynnego pułku rozpoznawczego 1 Dywizji Pancernej gen. Stanisława Maczka.
|
|
18.05.2018 |
Spotkanie w ramach cyklu ,,Akademia Niepodległości” |
Z wykładami wystąpili: · prof. Mariusza Wołos z Uniwersytetu Pedagogicznego im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie i Instytutu Historii PAN w Warszawie pt. „Legionowy wysiłek”, opisującego ciężką drogę legionistów w zbieraniu doświadczeń wojskowych w trudnych warunkach wojennych. W trakcie wykładu zostały również zaprezentowane sylwetki legionistów z terenów obecnego Podkarpacia. · dr Jerzy Kirszak z Instytutu Pamięci Narodowej we Wrocławiu i Wojskowego Biura Historycznego im. Gen. Sosnkowskiego w Warszawie, zaprezentował referat pt. „Kazimierz Sosnkowski – współtwórca Niepodległości”. niepodległości, ale zapomnianą i niedocenianą w dzisiejszych czasach, generała broni Kazimierza Sosnkowskiego.
|
|
25.08.2018 |
Otwarcie dwóch wystaw „Sztuka walcząca”, w ramach Międzynarodowego Festiwalu Sztuki TRANS/MISJE |
Otwarcie wystaw we współpracy W założeniu wystawy miały pokazać walkę artystów i ludzi kultury z systemem totalitarnym w bloku tzw. ,,demoludów”. Sztuka polska była prezentowana w Wielkiej Jadalni Muzeum. Pokazano m.in.: czarną biżuterię, ulotki z czasów wojny, wydawnictwa emigracyjne w języku polskim z Anglii i Francji, pierwsze niezależne Krajowe Wydawnictwa (Zapis nr 1 i Spotkanie nr 1), ulotki z czasów sierpnia ’80, pamiątki po tzw. ,,pierwszej Solidarności, znaczki pocztowe i organizacyjne, ulotki Na drugiej wystawie zlokalizowanej w budynku d. Kasyna Urzędniczego pokazano wybrane działania artystyczne, jakie miały miejsce na Węgrzech, w Czechach, Słowacji, Litwie i na Ukrainie. Wystawie towarzyszył panel dyskusyjny, którego tematem przewodnim była szeroko rozumiana tożsamość narodowa, tradycja kulturalna, a także wzajemna akceptacja.
|
|
6.10.2018 |
Otwarcie wystawy „Ze sztalugą |
Wystawa „Ze sztalugą w okopie. Artyści w Legionach Polskich 1914-1918” pochodziła ze zbiorów prof. dr. hab. Janusza Ciska, który podczas wydarzenia wystąpił z wykładem dotyczącym tematyki niepodległościowej. Profesor opowiedział o roli wybitnych Polaków, m.in.: marszałka Józefa Piłsudskiego, Wojciecha Korfantego, Władysława Sikorskiego. O godz. 19.00 w Sali Balowej rozpoczęło się spotkanie z Pieśnią Zalesiańskiego Zespołu Śpiewaczego miał rodzinny charakter – uczestnicy śpiewali razem z chórem. Prowadzącym koncert był prof. dr hab. Grzegorz Nowik, który wprowadził zebranych w tematykę utworów patriotycznych i historię ich powstania.
|
|
19.10.2018 |
Otwarcie wystawy na 100-lecie odzyskania przez Polskę Niepodległości |
Inicjatorem powstania wystawy w d. Kasynie Urzędniczym było Muzeum-Zamek w Łańcucie. Zgromadzenie w jednym miejscu tak wielu pamiątek było możliwe dzięki współpracy wielu osób W ramach wystawy były realizowane warsztaty edukacyjne pt. „Polskie losy 1918”.
|
|
26.10.2018 |
Piąte spotkanie z „Akademią Niepodległości” |
Gośćmi specjalnymi wydarzenia byli Marszałek Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej Marek Kuchciński, Poseł na Sejm RP Kazimierz Gołojuch oraz samorządowcy. Spotkanie otworzył Dyrektor Instytutu Pamięci Narodowej Oddział w Rzeszowie dr Dariusz Iwaneczko.
|
|
11.11.2018 |
Wieczór słowno-muzyczny 100-LECIE ODZYSKANIA NIEPODLEGŁOŚCI |
W Sali Balowej dawnej rezydencji magnackiej wystąpią: • Agnieszka Riess – fortepian, • Pan Ton Quartet: Karolina Szymbara, Fabio Salmeri – skrzypce, • Paweł Riess – altówka, • Łukasz Laxy – wiolonczela, • Sylwia Wojnar – śpiew, • Natalia Koza, Małgorzata Szczyrek – recytacja.
|
|
23.11.2018 |
Szóste spotkanie |
W trakcie spotkania zostały zaprezentowane wystąpienia: • „Państwotwórczy wysiłek przed listopadem 1918 r.” – prof. dr hab. Andrzej Chwalba (Uniwersytet Jagielloński), • „Człowiek czynu książę Andrzej Lubomirski. Przemysłowiec – Ossolińczyk – Polityk” – Łukasz Chrobak (Muzeum-Zamek w Łańcucie) Prof. dr hab. Andrzej Chwalba (Uniwersytet Jagielloński w Krakowie). W trakcie wykładu pt. „Państwowotwórczy wysiłek przed listopadem 1918 r.” prelegent podkreślił rolę nie tylko samych Legionów Polskich, ale również działania Rady Regencyjnej, która przygotowała podstawy administracyjne dla przyszłej niepodległej Polski, niekiedy wbrew woli zaborcy. Jako drugi wykład wygłosił nasz pracownik Łukasz Chrobak (jednocześnie doktorant w Instytucie Historii Uniwersytetu Jagiellońskiego) W wystąpieniu pt. „Człowiek czynu książę Andrzej Lubomirski. Przemysłowiec-Ossolińczyk-Polityk” prelegent przedstawił postać Andrzeja Lubomirskiego – przemysłowca i ordynata przeworskiego. Łukasz Chrobak podkreślił, że mimo upadku arystokracji, nadal wśród przedstawicieli tej grupy były jednostki, które w słabo rozwiniętej Galicji dążyły do budowy polskiego przemysłu.
|
|
10.12.2018 |
Gala „100 Pomników Historii na Stulecie Odzyskania Niepodległości” |
Udział dyrektora Muzeum - Zamek w Łańcucie w uroczystej gali z udziałem Pary Prezydenckiej, Marszałka Sejmu Pana Marka Kuchcińskiego oraz Wiceprezesa i Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego prof. Piotra Glińskiego i wielu zaproszonych gości. Podczas tej uroczystości Pan Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej Andrzej Duda wręczył rozporządzenia uznające czternaście nowych obiektów zabytkowych za Pomniki Historii. Zostały te wręczone pamiątkowe tabliczki, również dla MZŁ. Na prestiżowej liście, prowadzonej przez Prezydenta było wówczas 105 obiektów i zabytkowych zespołów, którym nadano ten status. Wszystkie obiekty wpisane na tę listę otrzymały okolicznościowe tablice z nazwą własną danego obiektu zabytkowego, przygotowane z okazji 100-lecia Odzyskania Niepodległości przez Polskę.
|
|
15.12.2018 |
XIV spotkanie Łańcuckiej Resursy Kultury Pamięci |
W spotkaniu zatytułowanym „Łańcut i niepodległość Polski oczami Romana Potockiego i Hugh S. Gibsona”. W trakcie wydarzenia zaprezentowane zostały pamiętniki Romana hr. Potockiego i Ambasadora USA w Polsce Hugh S. Gibsona. Gośćmi wydarzenia byli Piotr Jegliński, właściciel wydawnictwa Editions Spotkania oraz Katarzyna Jeglińska i Jan-Roman Potocki, wnuki Romana Potockiego (syna Józefa).
|
|
15.02.2019 |
Siódme spotkanie |
W programie wystąpienia: • Budowanie Niepodległej – zaborowe dziedzictwo, wyzwania, ludzie – dr hab. prof. UR Edyta Czop (Uniwersytet Rzeszowski) • Ojcowie Niepodległej (I. Paderewski, I. Daszyński, W. Witos) – dr Marcin Bukała (Instytut Pamięci Narodowej Oddział w Rzeszowie)
|
|
12.04.2019 |
Ósme spotkanie |
W programie wystąpienia: • Bój o Lwów (walki z Ukraińcami) – dr Lucjan Fac (Muzeum Narodowe Ziemi Przemyskiej w Przemyślu) • „Drugie Orlęta" – Zadwórze 1920 r. – dr Jacek Magdoń (Instytut Pamięci Narodowej Oddział w Rzeszowie) Pierwszy prelegent dr Lucjan Fac (Muzeum Narodowe Ziemi Przemyskiej) opisał najważniejsze epizody wojny polsko-ukraińskiej z lat 1918-1919, która zakończyła się polskim zwycięstwem, okupionym wieloma stratami w ludziach. Świadectwem tego są cmentarze – Janowski i Orląt Lwowskich. Pierwszy mówca podkreślił, że w dzisiejszych czasach ważna jest pamięć o tamtych wydarzeniach, ale nie mogą one być powodem dalszych waśni, ale powinny być zalążkiem budowy dobrosąsiedzkich relacji. W drugiej części dr Jacek Magdoń (Instytut Pamięci Narodowej Oddział w Rzeszowie), przypomniał zebranym bitwę pod Zadwórzem (1920 r.), zwanym „Polskim Termopile”. Ofiara złożona z ponad 300 polskich żołnierzy była porównywalna bitwą armii Leonidasa z Persami sprzed kilkudziesięciu wieków. Dr Magdoń podkreślił, że bitwa pod Zadwórzem była jedną z tych, która zmieniła bieg wojny polsko-bolszewickiej i zatrzymała pochód armii konnej Budionnego na Lwów. Po zwycięstwie wyczerpani czerwonoarmiści skierowali się do Zamościa, w okolicach którego zostali pokonani przez polską kawalerię pod Komarowem.
|
|
28.04.2019 |
Święto 10 Pułku Strzelców Konnych |
Program uroczystości: · Msza Św. w intencji żyjących, poległych i zmarłych członków 10 PSK w Kościele pw. Św. Stanisława Biskupa i Męczennika, · Uroczysty apel oraz składanie kwiatów pod tablicą pamiątkową 10 PSK
|
|
18 i 19.06.2019 |
Warsztaty w ramach Programu dotacyjnego "Koalicje dla Niepodległej" |
Spotkanie organizowane przed Biuro Niepodległa w formie bezpłatnych warsztatów i szkoleń dla podmiotów, chcących ubiegać się o wsparcie finansowe na realizację przedsięwzięć upamiętniających proces odbudowy polskiej państwowości po odzyskaniu Niepodległości.
|
|
14.06.2019 |
Dziewiąte spotkanie z „Akademią Niepodległości” |
W trakcie dziewiątej łańcuckiej odsłony zaprezentowane zostały dwa wykłady, tym razem poświęcone wydarzeniom wielkopolskim oraz postaciom z tym regionem związanym. Przedstawione w niezwykle barwny i dynamiczny sposób zagadnienia, kolejno poświęcone były gen. Józefowi Dowbor-Muśnickiemu, bohaterowi polskich Kresów oraz zapomnianemu Powstaniu Wielkopolskiemu 1918-1919. W roli prelegentów - pracownicy Instytutu Pamięci Narodowej Oddział w Poznaniu dr Rafał Sierchuła i dr Adam Pleskaczyński.
|
|
15.11.2019 |
Dziesiąte spotkanie |
W programie wystąpienia: • „Wileńska wyprawa” – dr Jerzy Majka • „Wyzwania polskiej polityki zagranicznej w latach 1918-1923” – dr hab. prof. UJ Tomasz Pudłocki (Uniwersytet Jagielloński).
|
|
29.11.2019 |
Jedenaste spotkanie |
W programie wystąpienia: • „Roman Dmowski i Komitet Narodowy Polski, a Armia Polska we Francji w 1917-1919” – dr hab. Krzysztof Kaczmarski (IPN Oddział w Rzeszowie), • „Prezentacja albumu Jolanty Mysiakowskiej-Muszyńskiej i Wojciecha Muszyńskiego Architekt Wielkiej Polski. Roman Dmowski (1864-1939)” – dr Wojciech Muszyński (IPN Oddział
|
|
11.11.2020 |
11 listopada Święto Niepodległości – „Niepodległa do hymnu” |
Akcja Biura Niepodległa do świętowania 11 listopada bez wychodzenia z domu. Promocja akcji na stronie internetowej MZŁ. W dniu Narodowego Święta Niepodległości w południe na antenach wielu stacji telewizyjnych i radiowych wybrzmiał Mazurek Dąbrowskiego. To dało możliwość przyłączenia się do akcji poprzez odśpiewanie go we własnym kameralnym gronie
|
|
1-3.05.2021 |
Akcja #mojaflaga |
Muzeum-Zamek w Łańcucie włączyło się prowadzoną przez Biuro Programu „Niepodległa” akcję związaną z obchodami święta naszych barw narodowych. Celem akcji było zachęcić do wzięcia aktywnego udziału w kampanii społecznej #mojaflaga, czyli wywieszeniu flagi państwowej z okazji majowych świąt państwowych, ze szczególnym naciskiem na Dzień Flagi RP, obchodzonego 2 maja.
|
|
2-3.05.2021 |
100 rocznica III Powstania Śląskiego |
III Powstanie Śląskie - jeden z pięciu zrywów narodowo-wyzwoleńczych zakończonych sukcesem, które rozpoczęło się w nocy z 2 na 3 maja 1921 r. Celem tego zbrojnego wystąpienia było przyłączenie Górnego Śląska do Polski. Stoczono dwie ważne bitwy: w rejonie Góry Św. Anny i pod Olzą, walki zakończono 5 lipca. Wojciech Korfanty jest nierozerwanie związany z tymi wydarzeniami jako przywódca narodowy Górnego Śląska oraz dyktator powstania. Muzeum-Zamek w Łańcucie przyłączyło się do społecznej kampanii „Śląsk Wspólna Sprawa”, upamiętniającej bohaterstwo uczestników tamtych dni poprzez promocję wydarzeń kulturalnych, związanych z obchodami rocznicy w mediach społecznościowych.
|
|
11-12.09.2021 |
100. rocznica utworzenia 10 Pułku Strzelców Konnych |
Celem organizacji jubileuszu było przypomnienie i upamiętnienie dziejów wybitnej jednostki wojskowej, stacjonującej w Łańcucie w l. 1921-1939. 10 PSK, jako oddział kawalerii Wojska Polskiego, a następnie Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie, nigdy nie został rozbity, a tym samym nie utracił ciągłości swego istnienia. W 1937 r., jako pierwszy w Polsce, został zmotoryzowany. Jubileuszowe obchody zainaugurowała konferencja popularno-naukowa pt.: „W 100. rocznicę przybycia 10 PSK do Łańcuta”, podczas której prelegenci – znawcy tematu, specjaliści z historii wojskowości – wygłosili referaty, obejmujące najbardziej kluczowe zagadnienia z dziejów pułku. Konferencję poprzedziła uroczystość wręczenia odznaczeń państwowych (medal Polonia Rediviva) i wyróżnień honorowych (medale Pro Bono Poloniae i Pro Patria). Z rąk Wojewody Podkarpackiego, pani dr Ewy Leniart, odznaczenia odebrali zasłużeni członkowie Koła 10 Pułku Strzelców Konnych. Głównym punktem obchodów była ceremonia odsłonięcia tablicy pamiątkowej autorstwa prof. Józefa Jerzego Kierskiego. Tablicę umieszczono na budynku Kasyna Urzędniczego, mieszczącego Salę Tradycji 10 PSK. Uroczystemu odsłonięciu towarzyszyła ceremonia wojskowa z udziałem 10 Brygady Kawalerii Pancernej im. gen. broni Stanisława Maczka ze Świętoszowa. Patronat honorowy na jubileuszem objęli: Minister Obrony Narodowej, Szef Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych, Wojewoda Podkarpacki, Marszałek Województwa Podkarpackiego oraz Prezes Instytutu Polskiego i Muzeum im. gen. Sikorskiego w Londynie.
|
|
1-3.05.2022
11.11.2022 |
Akcja #mojaflaga
|
Wywieszenie przed Zamkiem biało-czerwonych flag.
|