Tytuł: Sobór Świętych
Rodzaj obiektu: ikona
Datowanie opisowe: XIX wiek
Wytworzenie obiektu - miejsce: Rosja (Europa)
Technika: metalurgiczne > odlew
Tworzywo: przetworzony > metal > stop > stop miedzi > mosiądz
Wymiar - szerokość: 5.5 cm
Wymiar - wysokość: 6 cm
Wymiar - głębokość: 0.5 cm
Słowa kluczowe: cerkiew; obraz; sztuka sakralna; sztuka cerkiewna; ikona
Nabycie - sposób: decyzja administracyjna
Nota popularyzatorska:
Nie uznający reformy cerkiewnej patriarchy Nikona staroobrzędowcy, prześladowani przez oficjalną cerkiew i państwo, musieli chronić się w najdalsze, trudno dostępne regiony. Nic dziwnego, że pojmowali oni życie jak podróż, zarówno w znaczeniu dosłownym, jak też religijnym, w aspekcie poszukiwania prawdy nie skażonej wpływem antychrysta. By nie poddać się skażeniu używali przedmiotów kultu własnej produkcji. Szczególną rolę zwolennicy starej tradycji przypisywali ikonom. Były to, między innymi, wygodne w użyciu niewielkie odlewane ikony zwane potocznie tabletkami, jak prezentowany egzemplarz. Na obrazkach umieszczano wizerunki cieszących się kultem wybranych świętych, do których zanoszono modlitwy w różnych życiowych potrzebach. Na prezentowanej ikonie znajdują się męczennicy z czasów wczesnochrześcijańskich: biskup Charłamp (po środku), Jan Wojownik (z lewej), Bonifacy z Tarsu (z prawej). Żyjący w II w. Charłamp, biskup Tesalii, torturowany za wiarę skutecznie nawracał nawet swoich oprawców, ścięty 10 lutego w 202 r. (wg kalendarza juliańskiego) stał się orędownikiem w niedoli i chorobie oraz nagłej i niespodziewane śmierci. Bonifacy, w czasach prześladowania chrześcijan przez cesarza Dioklecjana torturowany i ścięty w Tarsie ok. 290 r. lub pocz. IV w., jest w tradycji wschodniej orędownikiem w walce z alkoholizmem (święto 19 grudnia wg kalendarza juliańskiego). W zachodniej tradycji jest on jednym z trzech „zimnych ogrodników” (święto 14 maja w kalendarzu gregoriańskim). Jan Wojownik był męczennikiem słowiańskiego pochodzenia żyjącym w IV w. Służąc w wojsku za cesarza Juliana Apostaty (361-363) zmuszony był uczestniczyć w prześladowaniach chrześcijan, których chronił ułatwiając ucieczki lub uprzedzając o nagonkach. Schwytany, uniknął stracenia wyłącznie na skutek śmierci cesarza. Jest patronem uwięzionych, pokrzywdzonych, cierpiących po stratach (święto 30 lipca wg kalendarza juliańskiego).
Teresa Bagińska-Żurawska https://orcid.org/0000-0002-9243-3967
