Rodzaj obiektu: kinkiety
Datowanie opisowe: XIX wiek
Tworzywo: organiczny > pochodzenia roślinnego > drewno
Słowa kluczowe: dekoracja; Zamek; lampy; oświetlenie; kinkiety
Nabycie - sposób: decyzja administracyjna
Nota popularyzatorska:
Kinkiet jeden z dwunastu identycznych w zbiorach muzeum.
Kinkiet jest to lampa albo świecznik najczęściej naścienna (do zawieszania na ścianie), często z lustrem ze szkła lub metalu odbijającym światło. Początkowo kinkiety były stojącymi lampami powszechnie stosowanymi do czasu wprowadzenia lamp naftowych. Ich cechą charakterystyczną było umieszczenie palnika obok zbiornika na olej, a nie nad nim. W latach 80- tych XVIII wieku wprowadzono kinkiety wiszące, które szybko stały się powszechnym elementem dekoracyjnym wnętrz. Jeden z ośmiu kinkietów zdobiących reprezentacyjne wnętrze na pierwszym piętrze zamku łańcuckiego. pochodzi z lat 1800 – 1802. Kinkiety zostały zaprojektowane jako dopełnienie wystroju tej sali. Ich autorem jest najprawdopodobniej Piotr Aigner, znany architekt pracujący na zlecenie księżnej marszałkowej Izabeli Lubomirskiej, ostatniej właścicielki Łańcuta z rodu Lubomirskich. Kinkiety w stylu klasycystycznym (złote, nawiązujące do koloru dekoracji krzeseł w jadalni) z drewna złoconego, z niewielkim trzonem w kształcie rozety ujętej w trzy liście akantu, z której wyrastają trzy wygięte esowato ramiona świecznika, z okrągłymi profitkami ze stylizowanych liści i tulejkami na świece utworzonymi z liści ułożonych pionowo. Świeca jako źródło światła była powszechnie stosowana do czasów wynalezienia żarówki czyli do XIX wieku a potem jej zastosowanie było podyktowane walorami estetycznymi. Świece były znane już w starożytności, knoty ich były wytwarzane z lnu oblanego woskiem pszczelim w domach mniej bogatych obywateli zamiast wosku używano tłuszcz zwierzęcy (świece łojowe). Współcześnie świece z wosku pszczelego są równie drogie dlatego większość z nich wykonana jest parafiny lub stearyny.Trzony ramion górą kanelowane, dołem ujęte w wywinięte fantazyjnie liście akantu Kinkiety stanowią dekorację Wielkiej Jadalni na I p zamku.
Przemysław Kucia
