Tytuł: Kielich toastowy z monogramem króla Stanisława Augusta Poniatowskiego
Rodzaj obiektu: szkło
Wytworzenie obiektu - osoba / autor: nieznany
Datowanie opisowe: XVIII wiek > 2. połowa XVIII wieku
Wytworzenie obiektu - miejsce: Urzecze (Europa, Białoruś); Naliboki (Europa, Białoruś)
Technika: formowanie > rżnięcie
Tworzywo: przetworzony > szkło
Wymiar - wysokość: 25 cm
Wymiar - średnica: 10.5 cm
Słowa kluczowe: apartament; dekoracja; wyposażenie; naczynie; manufaktura
Nabycie - sposób: decyzja administracyjna
Nota popularyzatorska:
Kielich toastowy z monogramem króla Stanisława Augusta Poniatowskiego
Kielich wykonany został w wytwórni szkła w Urzeczu lub w Nalibokach w latach 1760 – 1770 XVIIIw.
Huty szkła w Nalibokach (1722 – 1862) i w Urzeczu (1737-1846) założone zostały przez księżną Annę z Sanguszków Radziwiłłową. Stanowiły one główne ośrodki szklarstwa artystycznego w Polsce w XVIIIw. Produkcja obu hut obejmująca głównie szkła stołowe nastawiona była przede wszystkim na potrzeby Radziwiłłów, wyroby rozchodziły się także po całym kraju. Produkowano typowe dla epoki rozmaite kielichy: wysmukłe flety, dubelty (kielichy podwójne), tzw. kulawki (bez stopy), kielichy zwane wiwatowymi oraz szklanki i duże szklanice, karafki, flasze sepetowe, butliki. Dekoracje wyrobów stanowiły grawerowane motywy roślinne i geometryczne, herby, monogramy, przedstawienia figuralne, napisy. Naczynia zdobiono także szlifem, m.in. w kształcie karpiej łuski. Produkowano głównie szkła bezbarwne, niekiedy barwione w masie.
Powyższy kielich wykonany został ze szkła bezbarwnego. Jest to kielich z dużą, okrągłą stopą, z wysokim, tralkowym trzonem dętym. Czara cylindryczna, lekko zwężająca się ku dołowi. Z przodu rżnięty kartusz barokowy z monogramem SAR (Stanislaus Augustus Rex) ozdobiony po bokach gałązkami z liśćmi, nad nim korona. Z tyłu napis: KTO DLA KRÓLA DLA KRAIU DLA PRZYIAZNI ZYIE NIECH CHOC IEDEN Z TYCH ZWIOZKOW O CHOCZO WYPIIE.
Brzeg czary, nasady oraz trzon fasetowane.
Barbara Trojnar
